Η προδοσία των διανοουμένων

Ποια γεγονότα αυτής της εβδομάδας ήταν πιο σημαντικά: το Ασφαλιστικό, η περί «πορνείας» απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, η πρόταση για το νέο γραμματέα του ΠΑΣΟΚ, η επίσκεψη του Τζων Μακέην στην Ευρώπη και η ύφεση της αμερικανικής οικονομίας, οι διαπραγματεύσεις για την ονομασία της FYROM ή μήπως η απεργία των Ελλήνων δημοσιογράφων; Τελικά, χωρίς τους δημοσιογράφους δεν υπάρχουν ειδήσεις, δεν υπάρχουν γεγονότα; Με άλλα λόγια, είτε το θέλουμε είτε όχι η πραγματικότητα είναι μιντιακή και φιλτραρισμένη. Ποιοι έχουν τα «φίλτρα»; Ποιοι κατέχουν τα κλειδιά; Αυτό είναι το θέμα. Αν κάποτε μιλούσαμε για τους κατόχους των μέσων παραγωγής, σήμερα μιλάμε και για τους κατόχους των μέσων παραγωγής της πραγματικότητας. Όλα αυτά είναι σκέψεις που προέκυψαν από τον τίτλο ξένου ειδησεογραφικό πρακτορείου: «Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα έγινε αποδεκτή». Τώρα, οι άνθρωποι σε ολόκληρο τον πλανήτη γνωρίζουν ότι όλοι στην Ελλάδα «αποδεχτήκαμε» το νέο ασφαλιστικό σύστημα! Αυτή την προδοσία του συνολικού κυκλώματος της «πληροφόρησης» αποδοκίμασαν οι διαδηλωτές στο πρόσωπο του προέδρου της ΕΣΗΕΑ. Μόνο που το κύκλωμα δεν περιλαμβάνει μόνο τους δημοσιογράφους αλλά και όλους σχεδόν τους διανοούμενους, τους λογοτέχνες, τους καλλιτέχνες, δηλαδή τους λεγόμενους «ειδήμονες» και την «ειδημοσύνη», που έχει καταστεί μία υπηρεσία πωλούμενη στην κεντρική εξουσία της κοινωνίας με σημαία τη «μη παρέμβαση». «Λέμε στους φοιτητές μας», σημειώνει ο μακαρίτης Έντουαρντ Σαΐντ, «ότι υπερασπιζόμαστε την κλασική παιδεία, τις αρετές μιας φιλελεύθερης εκπαίδευσης και τις πολύτιμες απολαύσεις της λογοτεχνίας ακόμη και όταν παραμένουμε αδρανείς (ίσως και ανίκανοι) σε ό,τι αφορά τον ιστορικό και κοινωνικό κόσμο (…) οι ανθρωπιστές και οι διανοούμενοι αποδέχονται την ιδέα ότι κάποιος μπορεί να διαβάζει υψηλή λογοτεχνία και ταυτόχρονα να σκοτώνει και να ακρωτηριάζει, επειδή ο πολιτιστικός κόσμος χρησιμεύει γι’ αυτό το είδος μεταμφίεσης..». Γι’ αυτό ένα από τα ζέοντα ζητήματα των αντινομικών, όσων αντιστέκονται στην παραπληροφόρηση είναι να ξεσκίσουν πρώτα τις μάσκες των πνευματικών ταγών και των «παπαγαλακίων».
Παραθέσαμε τον Σαΐντ γιατί το πρόβλημα δεν είναι τοπικό είναι παγκόσμιο και εκκινεί από το αυτοκρατορικό κέντρο: «Υπάρχει σήμερα στις ΗΠΑ μια κρίση χωρίς προηγούμενο στο επίπεδο της γνώσης και της αλήθειας, μια κρίση εμπιστοσύνης απέναντι σε όλες τις επίσημες πηγές πληροφόρησης» λέει ο Ρ. Σίλβερ, εκδότης της New York Review of Books.

ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ

Ένα συνέδριο (ΠΑΣΟΚ) και μία πανελλαδική σύσκεψη (ΣΥΡΙΖΑ) θέτουν και πάλι το ερώτημα της πολιτικής ταυτότητας της Αριστεράς (ή της κεντροαριστεράς) και του φορέα που θα την εκφράσει. Η τεράστια αποδοκιμασία του ΠΑΣΟΚ ακόμη και από τους ψηφοφόρους του, εκφραζόμενη με τη δημοσκοπική μετακίνηση(διμαρτυρία) προς το Συνασπισμό αλλά και η φιλόδοξη προσπάθεια του τελευταίου να «κεφαλαιοποιήσει» την άνοδό του, διαμορφώνουν νέα δεδομένα τόσο στο χώρο της αντιπολίτευσης όσο και στο πολιτικό σύστημα εν γένει. Βέβαια, αυτή τη στιγμή τίποτα δεν έχει κριθεί, καθώς η περίοδος μοιάζει μεταβατική και η ηγεμονία στο χώρο της κεντροαριστεράς εξακολουθεί να «παίζεται». Γι’ αυτό η πρόταση του Γιώργου Παπανδρέου προς τον Συνασπισμό για συνεργασία εξακολουθεί να έχει τα «ηγεμονικά» στοιχεία του παρελθόντος, μόνο που το ΠΑΣΟΚ απέχει πολύ από αυτό του παρελθόντος. Με άλλα λόγια, το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να απεμπλακεί από την αλαζονεία του, ελπίζοντας ότι οι παλιές μέρες θα ξανάρθουν. Δεν είναι τυχαία, η αποστροφή του λόγου του Ν. Αθανασάκη σύμφωνα με την οποία «δεν θα γίνουμε δωρητές ψηφοφόρων». Δεν σχολιάζουμε την ιδιοκτησιακή και «εργαλειακή» σχέση του ΠΑΣΟΚ με τους ψηφοφόρους του, αλλά έχει δίκιο ο Αλ. Τσίπρας όταν λέει ότι δεν μπορείς να μιλάς για «συνεργασία χωρίς ηγεμονισμούς» και από την άλλη να επιδιώκεις την «αυτοδυναμία» (δηλαδή να λες όχι στην απλή αναλογική). Αλλά οι αντιφάσεις του ΠΑΣΟΚ δεν έχουν τέλος. Για κρατικίστικη αντίληψη κατηγορεί το Συνασπισμό η Α. Διαμαντοπούλου, ενώ την ίδια στιγμή η πλευρά Βενιζέλου μιλάει για τον κεντρικό ρόλο του κράτους και την ανάγκη ουσιαστικά επανίδρυσής του! Εν συμπεράσματι, η συνεργασία ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ορατή στο άμεσο μέλλον. Συνεπώς, η αντιπαράθεση για την ηγεμονία της κεντροαριστεράς θα έχει μέλλον. Αλλά τι έχει να προτείνει ο Συνασπισμός και ο ΣΥΡΙΖΑ; Ο εκπρόσωπος της Γραμματείας του τελευταίου Ρούντι Ρινάλντι δήλωσε πως «υπάρχει τεράστια ζήτηση για ΣΥΡΙΖΑ…»! Υπάρχει, όμως, και ανάλογη προσφορά; Σε ό,τι αφορά τουλάχιστον τον πολιτικό λόγο διαπιστώνει κανείς μία «ξυλοποίησή» του (Τσίπρας: «εμείς δεν έχουμε καλέσει τον αμερικανό πρέσβη») ή μία υιοθέτηση αγοραίων όρων(προσφορά και ζήτηση). Και επειδή οι λέξεις έχουν τη σημασία τους, από εδώ ως το πολιτικό μάρκετινγκ, την εμπορευματοποίηση της πολιτικής και το κόμμα επιχείρηση ο δρόμος είναι μικρός. Όμως, οι πολίτες αυτό ακριβώς αρνούνται αυτή τη στιγμή, αρνούνται την αντιμετώπισή τους δίκην πελατών που χειραγωγούνται μέσω του πολιτικού μάρκετινγκ, αρνούνται την πολιτική ως προσομοίωση και αναζητούν κάποιον να εκφράσει τη χαμένη ταυτότητα της πολιτικής και της Αριστεράς και όχι τη χαμένη τιμή της Κατερίνας Μπλουμ!

Νεοφιλελεύθεροι κανίβαλοι

Στα 106, 49 δολάρια το βαρέλι έχει εκτιναχθεί η τιμή του πετρελαίου και συνεχίζει ακάθεκτη. Ποιος και που οδηγεί αυτή την τρελή κούρσα; Έχει σχέση αυτή η «μανιακή» αύξηση με την προσφορά και τη ζήτηση; Όχι. Απλώς έχει σχέση με την αισχροκέρδεια και με το γεγονός ότι κάποιοι άπληστοι, οι «ηδονιστές χωρίς καρδιά» που θα έλεγε ο Μαξ Βέμπερ, οι κανίβαλοι της νεοφιλελεύθερης οικονομίας έχουν επιδοθεί σε μία άνευ προηγουμένου ληστεία. Κι ενώ θα έπρεπε κάποιοι, όπως η ΕΕ, να αντιδράσουν, δεν υπάρχει καμία αντίδραση. Μερικοί, μάλιστα, σαν τους αρχαίους Ελεάτες θεωρούν ότι «η κερδοσκοπία είναι η πεμπτουσία της φιλελεύθερης οικονομίας»(Α. Ανδριανόπουλος, Press-gr) και κατά συνέπεια όλα «καλώς έχουν». Μόνο που εδώ έχουμε την πιο χυδαία αισχροκέρδεια, έχουμε ένα παιγνίδι που δεν έχει σχέση με την πραγματική οικονομία, αλλά που τη ρημάζει. Φιλελεύθερη οικονομία είχαμε στις ΗΠΑ και τη δεκαετία του 1930, μετά το μεγάλο κραχ, μέχρι το 1980(Ρήγκαν). Αυτή την χρονική περίοδο είχαμε το κράτος πρόνοιας, το κοινωνικό κράτος, αυτό που φρόντιζε ώστε η βιοτή των εργαζομένων να διατηρεί τους στοιχειώδεις όρους αξιοπρέπειας. Τότε είχαμε τη συνταγή Κέυνς. Αυτή ήταν η φιλελεύθερη οικονομία. Τώρα έχουμε τη νέο-φιλελεύθερη συνταγή όπου οι κανόνες και τα όρια του κέρδους δεν υφίστανται. Αυτή είναι η διαφορά μεταξύ φιλελεύθερης και νεοφιλελεύθερης οικονομίας. Γι’ αυτό εκείνοι που ομνύουν στη δεύτερη θα πρέπει να δουν το αδιέξοδό της. Η περίφημη ρήση ότι η εργασία, οι εργαζόμενοι είναι οι χαμένοι της τεχνολογικής επανάστασης και της παγκοσμιοποίησης απεδείχθη μύθος χωρίς καν πυρήνα αλήθειας. Η ύφεση της οικονομίας των ΗΠΑ το αποδεικνύει. Απλώς η αυτοκρατορική υπερδύναμη έχει από τη θέση της τη δυνατότητα να εξαγάγει την κρίση της. Όμως, το πρόδηλο είναι πως η εργασία επανέρχεται στο προσκήνιο. Αυτό φαίνεται από τα δις δολάρια που έριξε ο Μπους στην αμερικάνικη αγορά για να τονώσει την κατανάλωση. Διότι η κατανάλωση είναι ο βασικός κινητήρας της ανάπτυξης των ΗΠΑ (και όχι μόνο). Γιατί η αισχροκέρδεια, ακόμη και η θεωρούμενη ως απλή… κερδοσκοπία, δεν έχει μόνο ως συνέπεια 854 εκατομμύρια άνθρωποι να κοιμούνται νηστικοί, ούτε τα εκατομμύρια παιδιά που θα πεθάνουν από έλλειψη βιταμίνης Α, ή τα εκατοντάδες εκατομμύρια ανέργων ή των συνταξιούχων που θα ριχτούν στη φτώχεια, η χωρίς όρια αισχροκέρδεια οδηγεί πλέον στην καταστροφή της φύσης (που δεν προλαβαίνει να αναπαραχθεί), στην καταστροφή της ζωής, του πλανήτη. Αλλά οι σύγχρονοι Ελεάτες δεν τα βλέπουν αυτά, βλέπουν μόνο το κέρδος, το χρήμα, το χρηματιστήριο.

ΒΑΛΚΑΝΙΑ

Τι συμβαίνει στα Βαλκάνια; Όπως αναμενόταν η μονομερής ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου άνοιξε τον ασκό του Αιόλου. Αλλά γιατί οι ΗΠΑ ακολουθούν μία πολιτική που βάζει φωτιά στην περιοχή, ενώ η Ευρώπη είναι απούσα και διχασμένη; Που οφείλεται η πολιτική Μπους και των νεοσυντηρητικών, η περιφρόνηση των διεθνών θεσμών, ο δεσποτισμός τους; Γιατί η πολιτική κοινότητα που εδραίωσε το διεθνές σύστημα μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο δεν υφίσταται πλέον; Εδώ και πολύ καιρό ο Αμερικανός διεθνολόγος και μέλος του εθνικού συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΠΑ επί Κλίντον, Τσαρλς Α. Κάπτσαν έγραφε για τη διευθέτηση των κρίσεων στη νοτιοανατολική Ευρώπη (αλλαγή ακόμη και συνόρων στα Βαλκάνια και επίλυση των διαφορών Ελλάδας Τουρκίας μέσω της ένταξης της τελευταίας στην ΕΕ), την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους, τη στροφή των μουσουλμάνων και των αράβων εναντίον των πολιτικών καθεστώτων των χωρών τους και τη δημιουργία «περιφερειακών ζωνών ευημερίας», που θα είναι τα αναχώματα απέναντι στα εκατομμύρια των μετακινούμενων μεταναστών από τις φτωχές προς τις πλούσιες χώρες! Γιατί όλα αυτά; Για να μην αναπαραχθεί ο συγκρουσιακός χωρισμός των δύο κέντρων, δηλαδή της Ουάσινγκτον και των Βρυξελλών, όπως παλαιότερα των δύο κέντρων της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, δηλαδή της Ρώμης και του Βυζαντίου(Τσαρλς Α. Κάπτσαν: «Το τέλος της αμερικάνικης εποχής»). Άραγε, η σημερινή κραυγαλέα «σιωπή» και απουσία της Ευρώπης (τουλάχιστον της Βόρειας) από τα Βαλκάνια οφείλεται σε μία σχετική συμφωνία, ήτοι μια «υψηλή στρατηγική» που παραπέμπει σε μία νέα Γιάλτα; Μάλλον όχι. Εκείνο που διαφαίνεται περισσότερο είναι μία νέα συνέργια ΗΠΑ και Ευρώπης που θα εκφραστεί στη νέα δομή και το ρόλο του ΝΑΤΟ (επεμβάσεις σε όλο τον κόσμο) υπό την ηγεσία της Ουάσινγκτον. Είναι ευνόητο ότι υπ’ αυτό το πρίσμα η ανεξάρτητη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση πάει περίπατο παρά το γεγονός ότι οι αμερικανοί διατείνονται ότι θα την βοηθήσουν. Εκτός και αν ως βοήθεια εννοούν την «πολυδιάσπαση» (αποσυσσωμάτωση) και τη δημιουργία δικτύων μικρών προτεκτοράτων τύπου Κοσόβου και Σκοπίων δια των οποίων θα ελέγχουν τις ευρύτερες περιοχές. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα προτεκτοράτα αυτά ακολουθούν τη δικτυακή δομή της μαφίας. Έτσι, επιβεβαιώνεται για μία ακόμη φορά ο Τσόμσκι που έλεγε ότι εκεί που βάζουν «πόδι» οι ΗΠΑ ανθεί το εμπόριο ναρκωτικών. Σύμφωνα με εκθέσεις της ιντερπόλ και της γιουροπόλ η μαφία των κοσοβάρων (ναρκωτικά, τράφικινγκ) έχει απλωθεί σε όλη την Ευρώπη αλλά και την Αμερική και είναι αυτή που ενισχύει οικονομικά αλλά και κυβερνά το Κόσοβο. Το προτεκτοράτο, συνεπώς, αυτό δεν είναι παρά ένα κράτος της μαφίας με την αμέριστη στήριξη της Ουάσινγκτον.