Παρασκευή 11 Απριλίου 2008

ΝΤΟΠΑΡΙΣΜΕΝΗ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ

«Καθαρά» ή «βρώμικα» μετάλλια; Το δίλημμα είναι ψευδές, όταν όλοι γνωρίζουμε πως όλοι οι επαγγελματίες αθλητές ντοπάρονται. Συνεπώς, δεν υπάρχουν βρώμικα και καθαρά μετάλλια, αλλά αθλητές που συλλαμβάνονται και αθλητές που δεν συλλαμβάνονται. Το ίδιο ισχύει και στη σχέση μεταξύ οικονομίας και παραοικονομίας, όπου ο καθείς είναι νόμιμος και «καθαρός» μέχρι να συλληφθεί. Άρα η απαξία δεν αφορά την κλοπή ή την αθέτηση των κανόνων, αλλά τη σύλληψη. Οι «έξυπνοι» δεν συλλαμβάνονται ποτέ. Αυτό είναι το «πνεύμα της εποχής» του χρεοκοπημένου, πλέον, νεοφιλελευθερισμού. Πως, όμως, είναι δυνατόν να μιλάμε για καθαρό αθλητισμό, για καθαρή οικονομία όταν όλα είναι βρώμικα; Πως είναι δυνατόν να επιβιώσει κάποιος σ’ έναν κόσμο που διακηρύσσει την ηθική και τη νομιμότητα, αλλά επιτρέπει την επιβίωση μόνο των παρανόμων; Μα, κάνοντας τους ηθικούς, ενώ είμαστε πρακτικά ανήθικοι, αφού «έτσι λειτουργεί η αγορά». Όλοι ξέρουμε, φερ’ ειπείν, ότι τα μετάλλια είναι «βρώμικα», αλλά ενθουσιαζόμαστε σε σημείο παραφοράς γι’ αυτά. Όπως λέει ο Σλοβένος φιλόσοφος Ζίζεκ οι άνθρωποι «Ξέρουν πολύ καλά πως είναι πραγματικά τα πράγματα, αλλά εξακολουθούν ‘’να το κάνουν’’ ως εάν να μην ήξεραν». Εδώ έχουμε μία διπλή αυταπάτη, αφού είναι μία αυταπάτη-παράβλεψη της αυταπάτης που δομεί την πραγματική ενεργό σχέση μας με την πραγματικότητα. Ο σημερινός άνθρωπος, αυτό το κυνικό υποκείμενο γνωρίζει το ψεύδος, αλλά δεν το αποποιείται. Συνεπώς, η φενάκη, το παραμύθιασμα είναι στοιχείο της ζωής μας, αρκεί να μην αποκαλυφθεί. Αλλά και η μερική αποκάλυψη (η σύλληψη) είναι στοιχείο του ψεύδους, αφού ενισχύει την καθολική ψευδή άποψη ότι δήθεν υπάρχουν κανόνες, ότι οι ντοπαρισμένοι, οι παραβάτες είναι η εξαίρεση ενός ηθικού κανονιστικού πλαισίου, που τάχα τηρείται απ’ όλους. Αυτό το «τάχα», το να κάνουμε δηλαδή ως εάν όλα να είναι ηθικά και ότι υπακούουν στους κανόνες είναι μία αναγκαία για την κοινωνική συνοχή πίστη. Αλλά πρόκειται για μία ιδεολογική φαντασίωση, για μία ιδεοληψία. Γι’ αυτό στην περίπτωση των ντοπαρισμένων αθλητών, πραγματικά ειλικρινείς είναι εκείνοι που λένε «Ζήτω τα βρώμικα μετάλλια»! Όλοι οι άλλοι είμαστε είτε ντοπέ υποκριτές ή ντοπαρισμένοι ιδεοληπτικοί. Οι τελευταίοι είναι οι «πιστοί», δηλαδή οι ηλίθιοι της υπόθεσης. Υπάρχει, άραγε, ένας άλλος τρόπος, μία εναλλακτική στάση; Κάποιοι προτείνουν την ειρωνεία και το σαρκασμό, που λειτουργούν ad hominem, δηλαδή με τα όπλα του αντιπάλου. Όταν δηλαδή ένας πολιτικός κηρύττει το καθήκον της πατριωτικής θυσίας, ο ειρωνικός λόγος αποκαλύπτει και εκθέτει το προσωπικό κέρδος που ο πολιτικός αποκομίζει από τη θυσία των άλλων. Αλλά αυτό είναι μία αντίδραση και όχι μία πρόταση…